Nữ anh hùng biến mình thành thuốc n.ổ là chị Hồ Thị Kỷ, sinh năm 1949 ở ấp Cây Khô, xã Tân Lợi, huyện Thới Bình, trong một gia đình nông dân nghèo, năm 10 tuổi Hồ Thị Kỷ đã được hướng dẫn đưa thư bí mật, đưa tin, năm 12 tuổi được kết nạp vào đội thanh niên tiền phong, sau đó tiếp tục làm giao liên ở ấp, xã. Năm 1968 chị được kết nạp vào Đoàn Thanh niên.

Hồ Thị Kỷ tham gia trận đầu vào ngày 25/4/1969, dùng m.ìn đ.ánh vào Kho Hậu cần của Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 32, ph.á h.uỷ 1 kho đạn, làm cháy 232 căn trại lính và trên 2.000 lít xăng. Hồ Thị Kỷ được tặng bằng khen.

Năm 1969 chị tổ chức nhiều trận đánh biệt động vào thị xã Cà Mau d.iệt á.c ôn và ph.á h.ủy kho tàng v.ũ k.hí, xe của địch, với những thành tích xuất sắc đó chị được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ngày 03/04/1970 chị đưa 10 kg mìn vào đánh Ty Cảnh sát nhưng tình huống diễn ra ngoài dự kiến, không bỏ lỡ thời cơ chi giả vờ làm quen với địch và kịp ấn kíp m.ìn, một tiếng n.ổ long trời từ chi phát ra d.iệt 27 tên á.c ô.n ( trong đó có 01 sĩ quan M.ỹ ) 03 xe quân sự và bốt đ.ịch bị p.há sập, là trận đ.ánh mà Hồ Thị Kỷ đã anh dũng h.y sinh trong tiếng n.ổ, chị là biểu tượng của tuổi trẻ anh hùng trên quê hương cách mạng Cà Mau, chị h.y sinh để lại muôn vàn tình thương của nhân dân với người con gái 21 tuổi vì nước quên mình.

Trong mấy năm làm chiến sĩ biệt động, chị đã đánh 6 trận d.iệt 46 tên đ.ịch, ph.á h.ủy nhiều xe, đ.ạn dược, kho tàng của địch.

 

Với thành tích đó năm 1972 chị được truy tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang. Để ghi nhận chiến công oanh liệt của nữ anh hùng, xã Tân Lợi quê hương của chị đã mang tên chị, một trường cấp 3, một đường phố Cà Mau cũng mang tên Hồ Thị Kỷ.

Nhà thơ Nguyễn Hải Tùng đã sáng tác bài thơ về Người nữ anh hùng Hồ Thị Kỷ với tựa đề: Từ trái tim em.